Türkçe
Ünlemler Konu Anlatımı | Ünlem Örnekleri ve Özellikleri
Ünlem Nedir?
Duyguları anlatmak, seslenmek amacıyla kullanılan ve aslında bir kelime olmayıp ses birliği olan sözcüklere ünlem denir. Ünlemler genellikle sevinme, coşma, kızma, acıma, şaşma, korkma gibi duyguları ifade etmek için kullanılırlar.
Örnek
» Vah vah, dedi doktor.» Of Allah’ım of!
» Ah o kadrini bilmediğim günler!
» Yol verin a dağlar, yâre kavuşayım.
Yukarıda altı çizili sözcükler cümle içerisinde ünlem görevi görmektedirler.
Ünlem Örnekleri
Ünlemlerin bir kısmı duyguları anlatırken bir kısmı seslenme, hitap anlamlı kullanılır.
Aşağıdaki cümlelerde sık kullanılan ünlemler yer almış ve bunların anlamlan ayraç içinde belirtilmiştir.
Duygu belirten ünlemler:
- Eh, bu defa daha iyi yapmışsın! (fena değil)
- Aman! Bir terslik olursa yanarız. (uyarı, dikkat)
- Vay! Demek siz de buradasınız. (şaşırma)
- O, dostum bu muhteşem olmuş! (beğenme)
- Oh, bundan sonra kimseyi rahatsız edemez! (rahatlama)
- Eyvah! Yine otobüsü kaçırdım. (pişmanlık, telaş)
- Tüh, konser biletleri tükenmiş! (hayıflanma)
- A baksana senin eski arkadaşın da gelmiş! (şaşırma)
- Hay aklınla bin yaşa! (sevinme, beğeni)
Seslenme anlamlı ünlemler:
- Hey! Neden oyalanıyorsun, işini yapsana.
- Hişt, biraz geri çekil bakalım!
- Haydi, kalkın gidiyoruz!
- Bre! Sen kim oluyorsun da böyle diyorsun!
- Huhu! Kimse var mı?
Ünlemlerden sonra virgül varsa ifadeye küçük hartle devam edilir. Ancak ünlemden sonra ünlem işareti konmuşsa ifade büyük hartle devam etmelidir.
