Sözcük Türleri Konu Anlatımı | Sözcük Türleri Nelerdir

Sözcük Türleri Konu Anlatımı

sözcük, insanlar arasında anlaşmayı sağlayan dilin anlamlı en küçük parçasıdır. Sözcükler cümle içinde değişik anlam ve görevler kazanır. “Sözcükte Anlam” konusunda sözcüklerin kazandığı anlamları incele­miştik. Şimdi de sözcüklerin türlerini (görev) inceleyelim.

Sözcük türlerini iyi kavrayabilmek için önce isimle fiilin farkını bilmek gerekir. İsimler, varlık ve kavramları karşılar, fiiller ise bu varlık ve kavramların durumlarını, oluşlarını karşılar. Örneğin, “su” sözcüğü karşılar; ancak “Su ilerledi.” cümlesinde “ilerledi” sözcüğü bir varlığın durumunu karşılar.
 

Sözcük Türleri Nelerdir?

Sözcükler, tür bakımından 8’e ayrılır:

1. İsimler (Adlar)
2. Zamirler (Adıllar)
3. Sıfatlar (Ön adlar)
4. Zarflar (Belirteçler)
5. Edatlar (İlgeçler)
6. Bağlaçlar
7. Ünlemler
8. Fiiller (Eylemler)

İsim ve Fiil Farkı

Bir sözcüğün isim mi fiil mi olduğunu ayırt etmek için o sözcüğe “-mak, -mek” eki getirilir. Bu durumda sözcük anlamlı oluyorsa o sözcük fiildir, anlamlı olmuyorsa o sözcük isimdir. Örneğin, “sat” sözcüğüne -mak, -mek eklersek “satmak” ortaya çıkar ki bu, anlamlı bir sözcüktür. Ancak aynı yöntemi “kitap” sözcüğüne uyguladığımızda anlamlı bir sözcük ortaya çıkmaz; çünkü “kitapmak” diye bir şey yoktur, o halde “kitap” sözcüğü isimdir.

Bir sözcüğe “-ma, -me” eklerinin gelip gelmemesi ile de o sözcüğün isim mi fiil mi oldu anlaşılabilir. Çünkü olumsuzluk eki olan “-ma, -me” sadece fiillere gelen bir ektir. Örneğin; “akıl” sözcüğüne “-ma, -me” eki getirildiğinde sözcük anlamsız bir sözcük olan “akılma” olacağından “akıl” isimdir. Ancak “sus” sözcüğüne uyguladığımızda karşımıza anlamlı bir sözcük olan “susma” çıkar ki bu sözcük fiildir.

Sorularda “sözcüğün cümledeki görevi” veya “sözcüğün türü” sorulduğunda sözcüğün hangi tür (isim, sıfat, zarf, zamir, edat, bağlaç, ünlem, fiil) olduğu akla gelmelidir.