İkilemeler Konu Anlatımı
[baslik tip=”h4″ renk=”#e97d68″]İkilemelerin Oluşum Şekilleri[/baslik]
1- Aynı Sözcüğün Tekrarıyla Yapılan İkilemeler:
Aynı sözcük iki defa tekrarlanarak ikileme oluşturulur.Bu tür ikilemeler daha çok sözcüğün anlamını kuvvetlendirmek amacıyla yapılır.
Örnek
- Her tarafı sarı sarı yapraklar kaplamıştı.
- Kapı kapı dolaşıp, elindeki eşyaları satmaya çalışıyordu.
- Çocuklar koşa koşa sınıflarından çıktılar.
2- Eş Anlamlı Sözcüklerden Oluşan İkilemeler:
Eş anlamlı sözcükler bir araya gelerek yeni bir anlam verebilir.
Örnek
Bitmez tükenmez, yana yakıla, akıllı uslu, ses seda, kılık kıyafet, kul köleikilemeleri eş anlamlı sözcüklerin bir araya gelmesiyle oluşturulmuştur.
3- Yakın Anlamlı Sözcüklerden Oluşan İkilemeler:
Anlamca birbirine yakın sözcükler bir araya gelerek yeni bir anlam verebilir.
Örnek
- Düğüne konu komşu davet edildi.
- Yalan yanlış sözlerle beni oyalama.
- Ağlaya sızlaya odadan çıktı yaşlı kadın.”
4- Zıt (Karşıt) Anlamlı Sözcüklerden Oluşan İkilemeler:
Anlamca birbirine karşıt sözcükler bir araya gelerek kendi anlamlarından farklı bir anlam verebilir.
Örnek
- Aşağı yukarı iki saattir yoldayız.
- İleri geri konuşup da canımı sıkma.
- Elindeki irili ufaklı taşları denize attı.
5- Biri Anlamlı, Diğeri Anlamsız Sözcüklerden Oluşan İkilemeler:
Anlamlı bir sözün yanına o söze sesleri benzeyen anlamsız bir sözcük getirilerek ikileme yapılabilir. Bu tür ikilemelerin anlamsız olan sözcüğü bazen ilk sözcüğünün başına “m” sesi getirilerek yapılır.
Örnek
- Ufak tefek bir adam kapıyı açtı.
- Yorgun argın, evin yolunu tuttu.
- Bu sorunu para mara çözemez.
6- Her İkisi de Anlamsız Sözcüklerden Oluşan İkilemeler:
Kendi başına anlamı olmayan sözcükler bir araya gelerek anlamlı bir söz öbeği oluşturabilir.
Örnek
- Eften püften sebepler bulup okula gitmedi.
- Abur cubur yemekten midesi bozulmuş.
- Adam fosur fosur sigara içiyor odada.
7- Yansıma Sözcüklerden Oluşan İkilemeler:
Yansıma sözcükler bir araya gelerek ikileme oluşturabilir.
Örnek
- Su şırıl şırıl akıyordu.
- Çocuklar kıs kıs gülmekteydiler.
