Tarihin Diğer Bilim Dallarıyla İlişkisi
Tarih Biliminin Diğer Bilim dalları ile İlişkisi
Tarihin, ulusal kimliğin oluşması için bir araç, geçmişi öğrenerek, günümüz sorunlarını anlamak için başvurulması zorunlu bir kaynak olduğu ileri sürülmüştür. Tarih bilimi, insanların toplu halde yaşamaya başlamasından günümüze kadar süren çok geniş dönemlerini ve insan topluluklarına özgü olan siyasi, sosyal, kültürel, sanatsal ve dini gibi çok kapsamlı faaliyetlerini incelediğinden farklı bilim dallarından yararlanma ihtiyacını duymuştur. Tarihe yardımcı bilim dalları;
1. Coğrafya: Toplumların üzerinde yaşadıkları yerlerin onların yaşayışları, kültür ve uygarlıkları üzerinde ne gibi etkileri olduğunu öğrenmemizi sağlar.
2. Arkeoloji: Toprak ve su altında kalmış buluntuları ortaya çıkarır, yazısız eserleri inceleyerek özellikle” Tarih öncesi” dönemlerin aydınlatılmasında Tarih bilimine en fazla yardımcı olan bilim dalıdır. Kazı bilimi de denir.
3. Kronoloji: Takvim bilimidir. Olayların zaman sıralamasını yaparak olaylar arasında neden-sonuç ilişkisi kurmamızı uygarlığın gelişim sürecini öğrenmemizi sağlar.
4. Antropoloji: Irk bilimidir. İnsanların ırklarını ve ırkların özelliklerini, toplumların sosyal ve kültürel yapılarını inceler.
5. Etnografya: Toplumların örf, adet, gelenek ve görenek gibi öz kültürlerini inceler.
6. Filoloji: Dil bilimidir. Dillerin gelişimini toplumların kültürel düzeylerini ve göçlerini öğrenmemizi sağlar.
7. Heraldik: Arma bilimidir.
8. Paleografya: Eski yazı bilimidir. Yazının gelişimini, tarihi devirlerin aydınlatılmasını sağlar.
9. Epigrafya: Anıtlar, kitabeler (yazıtlar) ve mezar taşları üzerindeki yazıları inceler.
10. Nümizmatik (Meskukat): Para bilimidir.
11. Diplomasi: Belgeler bilimidir. Fermanları, antlaşmaları devletlerarası yazışmaları inceler.
12. Sosyoloji: Toplum bilimidir.
13. Sigilografi: Mühürleri inceler.
14. Onomatoloji: Yer adlarını ve ne anlama geldiklerini inceler.
Bunlardan başka Kimya (Karbon 14 metodu), Matematik, Edebiyat, Felsefe, Hukuk, Sanat tarihi, istatistik ve Ekoloji gibi bilim dalları da tarihi olayların aydınlatılmasında yararlandığı bilim dallarıdır.
