İzohips Haritası Nedir | İzohipslerin Özellikleri Maddeler Halinde

İzohips Nedir?

Deniz seviyesine göre aynı yükseltide bulunan nokta­ların birleştirilmesiyle elde edilen kapalı eğrilere izo­hips, bu yöntemle yerşekillerinin gösterilmesine de izohips yöntemi denir.

İzohips haritaları karışık çizgiler olarak algılansa bile bu çizgiler ölçek dahilinde çizilen ve yer şekillerini ayrıntılı ola­rak gösteren çizgilerdir. Bu çizgiler yer şekillerini tanımamıza yardımcı olan rehberler gibidir.
 

İzohipslerin Özellikleri

• Aynı izohips eğrisi üzerinde bulunan bütün noktaların yükseltisi eşittir.
• İzohipsler iç içe geçmiş kapalı eğrilerdir.
• Her eğri kendisinden yüksek olan eğriyi çevreler. Dolayısıyla en dıştaki eğri en alçak yeri, en içteki eğri en yüksek yeri gösterir .
• Bir haritada bulunan izohipsler arasındaki fark her yerde eşittir.
• Kıyı çizgisinden 0 metre eğrisi geçmektedir.
• İzohipsler birbirini kesmezler. İzohipsleri kesen çizgiler akarsuları gösterir.
• Akarsuyun her iki tarafındaki izohipslerin yükseltisi eşittir.
• Birbirini çevrelemeyen komşu iki izohipsin yüksel­tisi eşittir.
• İzohipslerin sıklaştığı yerde
  • Eğim fazla,
  • Akarsuyun akış hızı ve aşındırması fazla,
  • Kıta sahanlığı dardır.
• İzohips aralığı haritanın ölçeğine göre değişir. Ör­neğin büyük ölçekli haritalarda izohips aralığı az (10-20 m gibi), küçük ölçekli haritalarda ise faz­ladır (500-1000 metre gibi).
• İzohipslerin nokta halini aldığı yerler dağ dorukla­rıdır.
• Çukur alanlar çukurluk istikametinde ok işareti konarak gösterilir.

İzohips Haritalarında Yer Şekillerinin Gösterilmesi

Tepe (Zirve, Doruk): Dağ, tepe gibi bir yer şeklinin en yüksek noktasıdır. Burada bir nokta (.) veya küçük bir daire bulunur. Bu da en yüksek noktanın bulunduğu yeri gösterir.

Kapalı Çukur (Çanak): İçe doğru okla gösterilen alan kapalı çukur yada çanak ismiyle bilinir. Bu bölgelerin özelliği Okun başladığı yerden, bittiği yere kadar yükseltinin azaldığını gösterir.

Vadi: İzohipslerin zirveye doğru “Ʌ” şeklini aldıkları yerdir.

Sırt: İzohipslerin “V” şeklini aldıkları kesimlerdir. İki yamacın birleştiği, su bölümü akışının geçtiği görülmektedir.

Boyun: Karşılıklı iki tepe arasında kalan alçak kesimdir.

Delta: Akarsuların denize döküldükleri yerde yaptığı biriktirme şeklidir. Akarsunun sonunda çıkıntı şeklinde gösterilir.

Falez (Yalıyar): Kıyılarda izohipslerin sıklaştığı yerlerdir. Böyle yerlerde kıta sahanlığı (şelf alanı) dar, kıyı derin olur.

Haliç: Okyanuslara dökülen akarsuların ağız kısımlarında gelgit yöntemi ile oluşmuş girintilerdir. Deltanın tersine içeriye doğru girinti şeklinde gösterilir.

İzohipslerden Profil Çıkarma

Eşyükselti eğrilerinden faydalanılarak bir haritada iki merkez arasındaki yerşekillerinin profili çıkarılabilir. Profili çıkarılacak iki merkez arası bir doğru ile birleş­tirilir. Bu doğrunun izohipsleri kestiği noktalardan ha­ritanın alt kısmına konan ve sol tarafına yükselti de­ğerleri yazılı olan bir milimetrik kağıt üzerindeki yük­selti değerlerine denk gelecek şekilde dikmeler indi­rilir. Daha sonra milimetrik kağıt üzerinde işaretlenen noktalar birleştirilerek profil çıkarılmış olur.