Türk Dili ve Edebiyatı
Sav Nedir? Sav Örnekleri ve Özellikleri
Ana Başlıklar;
Sav Nedir?
İslamiyet öncesi Türk edebiyatında, bugünkü atasözünün yerine kullanılan sözlere sav denilmiştir. Bir fikri veya bir nasihati en az sözcükle anlatan kalıplaşmış sözlerdir. Biçim olarak cümle veya iki dize şeklinde söylenmiştir.
Türk toplumunun inançlarını, dünyaya bakışını, örf, adet ve geleneklerini, doğa gözlemlerini yansıtan sözlerdir savlar.
Savların Özellikleri
- Bugünkü atasözlerinin ilk halidir.
- Yaşamla, toplumla, insan doğasıyla ilgili öğütler verilir.
- Divan edebiyatında “darbımesel” adını alır.
- Biçim olarak bir düz yazı cümlesi ya da şiir biçiminde olabilirler.
Sav Örnekleri
Sav Örnekleri
- Aç ne yimes tok ne times (Aç ne yemez, tok ne demez)
- İt ısırmas at tepmes time (İt ısırmaz, at tepmez deme)
- Biş erngek tüz ermes (Beş parmak düz (bir) olmaz.
- Ermegüge bulut yük bolur (Tembele bulut yük olur.)
- Yıgaç ucuga yıl teger, körglüg kişige söz değer (Ağaç ucuna yel değer, güzel kişiye söz değer.)
- Yılan kendü egrisin bilmes, tevi boynun egri tir (Yılan kendi eğrisini bilmez, deve boynun eğri, der.)
- Ot tese ağız köymez (Ateş demekle ağız yanmaz.)
- Suw bermeske süt ber (Su vermeyene süt ver.)
- Öküz adakı bolgınca buzağı başı bolsa yeğ (Öküz ayağı olmaktan buzağı başı olmak iyidir.)
- Ağılda oglag togsa arıkta otı öner (Ağılda oğlak doğsa, ırmakta otu biter.)
- Teve silkinse eşgekke yük çıkar (Deve silkinse eşeğe yük çıkar.)
- Yir basruku tag, budun basrıku beg (Toprağın dengesini dağlar, ulusun düzenini beyler sağlar.)
- Tay atasa at tınur; oğul eredse baba tınur. (Tay yetişirse at dinlenir; oğul erleşirse baba dinlenir.)
» Sözlü Edebiyat Dönemi
» İslamiyet Öncesi Türk Edebiyatı
