Dertli Kimdir? Edebi Kişiliği ve Şiir Örnekleri

Dertli Kimdir?
1772 yılında Bolu Çağa’nın Şahnalar köyünde dünyaya geldi. Asıl adı İbrahim‘dir. Bolu ile Gerede arasında Şahnalar köyünde doğmuştur. İstanbul’da, Konya’da, Mısır’da kalmış tekrar köyüne dönmüştür. Bir süre Orta Anadolu’da dolaşmış; İstanbul’a gitmiş, kısa süreli birkaç memurluk yapmış, sonra da Ankara’ya gitmiş, orada ölmüştür. Şiirlerinde hem aruz hem hece ölçüsünü kullanmıştır. Divanı vardır. Ancak, asıl ününü, hece ölçüsüyle yazdığı şiirlerinde göstermiştir. Gevheri, Aşık Ömer, Fuzuli gibi ozanlardan etkilenmiştir.
Dertli’nin Edebi Kişiliği
- Bir aşk yüzünden kendini öldürmeye çalıştığı için Dertli adını aldığı söylenir.
- Dertli hem aruz ölçüsü, hem hece ölçülerini kullanmıştır.
- Divan’ı vardır.
- Divan türündeki şiirleri başarılı değildir. Asıl ününü hece vezinli şiirleriyle kazandı.
- Alevi-Bektaşi inançlarına bağlıdır.
- Ağır bir dil kullanmıştır.
- Şiirlerinde toplumsal eleştiri ve taşlamalar öne çıkar.
- Bektaşi’dir, Tekke ve Divan edebiyatını çok iyi bilmektedir. Divan edebiyatını bilmesi, kent kültürüyle ilişki kurması Dertli’nin de dilinde, söyleyişinde bu kültürün izlerini bırakmıştır.
- Dertli’nin Gevheri, Aşık Ömer, Fuzuli gibi ozanlardan etkilendiğini gösteren belirtileri bulma olanağı vardır.
Dertli Şiir Örnekleri
Aşk Ehline Derman Sordum Âlemde
Aşk ehline derman sordum âlemdeNe Eflâtun bilir ne Lokman yazar
Erbâb-ı aşk olan kalır matemde
Anların ahvâlin perişan yazar
Bulunmaz âlemde böyle dilrubâ
Aşk ü muhabbeti başlara belâ
Münkiri öldürmek sevaptır ammâ
Zâlim kadı üstümüze kan yazar
Dertli aşk yolunda olmuştur gulâm
Mastur cebîninde harf-i eliflâm
Hâkimler hakkında yazamaz ilâm
Yazarsa fermanım Âlîşan yazar
Minnet Eyledikçe Aksine Döner
Minnet eyledikçe aksine dönerEtmeyelim çark-ı devrana minnet
Geceler muhabbet şem’ası yanar
Hacet değil mah-ı tabana minnet
Ezberden okuduk aşk kitabını
Anladık sofunun her sevabını
Saki sundu bize hayat abını
Kalmamıştır ab-ı hayvana minnet
Müminler işine münafık şaşa
Münkirler başını ko vursun başa
Kanaat tacını giyince başa
Ne sultana minnet ne hana minnet
Erenler bezmine girmez namahrem
Bu yolda baş veren olurmuş mahrem
Dost derdinden buldu derdine mehrem
Dertli etmez gayrı dermana minnet
Bab-ı İhsanından İnayet Eyle
Bab-ı ihsanından inayet eyleKarıştırma her bir eşyaya beni
Bakma isyanıma merhamet eyle
Ulaştır menzil-i a’laya beni
Kün buyurdun her eşyayı yetirdin
Mevcudatı kemaline getirdin
Yaptın Arş’ı Kürs’ü kendin bitirdin
Uğrattın tükenmez kavgaya beni
Dertli’ye tükenmez nice dert verdin
Ne çekmeğe sabır ne gayret verdin
Ne saltanat verdin ne devlet verdin
Ya niçin getirdin dünyaya beni
Teşekkürler, Ödevim vardı. Çok İşime yaradı.
Yazı için teşekkür ederim 🙂