Al Külahını Eyvallahı da İçinde Deyiminin Anlamı ve Hikayesi

Al Külahını Eyvallahı da İçinde Deyiminin Anlamı

Bu yazımızda sizlere al külahını eyvallahı da içinde deyiminin hikayesini kısaca paylaşacağız.
 
Bu deyim, sabredip zor bir işin üstesinden gelemeyen veya bir işten usanıp bıkan ve o işi bırakan insanlar tarafından kullanılır. “Bana yaptığın iyilikten vazgeçiyor, sana da teşekkür ediyorum.” anlamında kullanılır.
 

Al Külahını Eyvallahı da İçinde Deyiminin Hikayesi

Külah, Farsça bir kelimedir. Üstü sivri bir başlıktır. Bu başlığı daha çok Mevleviler ve Bektaşiler giyermiş. Mevlevilerin külaha “Külah-ı Mevlevi” denirmiş. Bu kelime daha sonraları “külah giydirmek”, “külah yapmak” ve “külah peşinde olmak” gibi deyimlere kaynaklık etmiştir.

Evvelce Bektaşi olmak isteyen biri dergaha girer ve Bektaşiliğin esaslarını öğrenir. Bir gün Bektaşi şeyhi onu huzuruna kabul eder. “Evlat, sen de bir Bektaşi oldun, bundan sonra sık sık halkın içine gireceksin.” diyen şeyh, elinde tuttuğu külahı Bektaşi’ye vererek, “Al bu sabır külahını. Her işte ve her şeyde sabır gösterip ‘eyvallah’ diyeceksin. Esas imtihan işte bu, haydi yolun açık olsun.” der. Bektaşi, başına külahı geçirir, şeyhinin elini öper.

Bir gün alışveriş için pazara çıkar. Nohutun fiyatını sorar, “Beş kuruş.” cevabını alır. “Eyvallah!” der ve sormaya devam eder:
— Peynir kaça?
— Dokuza…
— Zeytin ne kadar?
— Altıya…
— Eyvallah!

Bektaşi, birkaç gün sonra tekrar pazara çıkar. Görür ki fiyatlar artmış, bazı gıda maddeleri de ortadan kalkmış. Her şeye “Eyvallah” diyen ve her şeyi sabırla karşılayan Bektaşi, dervişlik yoluna girdiğine inanmaya başlar. Gene başka bir gün pazara çıkan Bektaşi, ihtiyaç hissettiği şeylerin fiyatını sorar:
— Evlat, peynir kaça?
— Yirmi, erenler.
— Zeytin?
— On beş, baba1
— Bana bir kilo soğan tart bakalım.
— Ne soğanı baba, bulursan elliye al.

Soğanın daha önceki fiyatını düşüne düşüne, bakkal çırağına uzattığı şişeye gaz konulmasını ister. “Sen uyuyor musun baba, gaz nerede?” cevabını alan Bektaşi, hemen dergaha koşar ve şeyhin huzuruna çıkar. Şeyh. “Ne oldu, hayrola?” diye sorar. Bektaşi, külahını çıkararak şeyhin önüne bırakır. “Verdiğiniz külahı geri veriyorum, sabır da içinde eyvallah da.” der ve dergahtan hızla uzaklaşır.

Kulaklara küpe şükür ve sabır
Al külahı, eyvallahı da içinde.
Hak yoluna giren buna inanır,
Al külahı, eyvallahı da içinde.
 
Diğer deyimler ve anlamları hakkında bilgi almak için Deyimler Sözlüğü sayfamızı inceleyebilirsiniz.